Jan Mens - Goud onder golven

Beschrijving boek

Omslag: Pim van Boxsel.

De Beemster is een zwak van Jan Mens’ hart. Hij is er thuis, zoals hij thuis is in Amsterdam. Hij roept ‘volk!’ maar stapt meteen naar binnen, als was hij de bloedeigen neef van Betje Wolff of een verlate oom-zegger van Jan Adriaanszoon, die later [de naam zij een voorteken] ‘Leeghwater’ achter zijn naam voegde. In Goud onder golven gaat het over deze Jan Adriaansz. Wie was hij? Een doopsgezind schrijnwerker uit het naburige dorp De Rijp. De figuur fascineerde Mens, zelf een gewezen meubelmaker, die de schaaf verwisselde voor de pen. Hij trok naar De Rijp en de Beemster, woonde er, vorste in archieven en verzamelde een schat aan gegevens. Zo schiep hij het beeld van deze wonderlijke Nederlander, die zijn tijd ver vooruit was. Het werd een knap relaas van de droogmaking van de Beemsterpolder, van de strijd tegen het water en tegen onbegrip en tegenkanting, die de bedijkers zo rijkelijk het hoofd moesten bieden. Doch naast de beschrijving van een der grootste inpolderingen welke ooit in ons land plaatsvond, het klare beeld van het dagelijks leven in de zeventiende eeuw en het vaak lachwekkende gekrakeel over geloofskwesties, rijst in deze roman de mens voor ons op in zijn eenheid met zijn werk. Jan Adriaansz. Is een eenvoudig man; doch in zijn in hart draagt hij het geheim van de liefde jegens de naaste en de genegenheid voor Aaltje Willemsdochter, de jonge Pinksterblom uit Schermerhorn. Zijn droom van welike korenvelden en vruchtbare akkers - het goud dat onder de golven schuilt - en zijn liefde zijn niet te scheiden. Droom en liefde smelten samen tot één verrukkelijk verlangen: vrede, welvaart en geluk voor alle mensen.